外观
卡扬(Kayan)语是婆罗洲的主要语言之一。它不仅在马来西亚的砂拉越使用,还在印度尼西亚加里曼丹的更大范围内使用。与其他一些婆罗洲语言不同,卡扬语在所有这些地区都保持着高度的统一性。
发音指南
[]卡扬语是一种容易学习的语言。卡扬语中包含大量来自马来语、英语、中文、伊班语和其他许多当地语言的借词。在与卡扬人日常交流中,需要注意声调或性别。在马来西亚,卡扬巴兰语和卡扬惹江语方言几乎无法相互理解。通常,卡扬语会指卡扬巴兰语。本短语手册仅致力于卡扬巴兰语方言。
元音
[]- a
- 类似“father”中的“a”
- ê
- 发音类似“vowel”中的“e”(schwa)
- e, é
- 类似于 "bed" 中的 'e'
- i
- 发音类似“beet”中的“ee”
- o
- 发音类似“low”中的“ow”,但没有“w”音
- u
- 发音类似“hoop”中的“oo”,在开放音节中,例如在“uh”和“uk”组合的末尾。
辅音
[]- b
- 类似于“bed”中的 'b'
- c
- 发音类似“China”中的“ch”
- ch
- c的旧拼写
- d
- 类似于“dog”中的 'd'
- f
- 发音类似英语“phone”中的“ph”。
- g
- 类似于“go”中的 'g'
- h
- 类似于“help”中的 'h'
- j
- 类似于“jug”中的“j”
- k
- 发音类似“cat”中的“c”;在词尾,是一个声门塞音,类似于某些人发“something”时在“sump’n”中的停顿。
- kh
- 发音类似“loch”中的“ch”或“cat”中的“c”。
- l
- 发音类似英语“love”中的“l”。
- m
- 类似于“mother”中的 'm'
- n
- 类似于“nice”中的 'n'
- p
- 类似于“pig”中的 'p'
- q
- 发音类似“quest”中的“q”(通常与“u”连用,仅用于阿拉伯语借词)
- r
- 发音类似“rheumatism”中的“rh”
- s
- 如同"hiss"中的'ss'
- sy
- 类似于“sheep”中的 'sh'
- t
- 类似于“top”中的 't'
- v
- 发音类似“phone”中的“ph”(很少使用)
- w
- 如“weight”中的“w”
- x
- 发音类似英语“kicks”中的“cks”。
- y
- 类似“yes”中的“y”
- z
- 发音类似“hiss”中的“s”,类似“haze”中的“z”,类似“edge”中的“dg”
常见双元音
[]短语列表
[]基础
[]- 你好。
- Kenun dengah. (ka-NOON-dunk-AH)
- 你好。(非正式)
- Nun dengah. (NOON-dunk-AH)
- 你好吗?
- Sayu ka ika' ya? (?)
- 我很好,谢谢。
- Sayu ka akui,. ()
- 你叫什么名字?
- Kenun aran ka du? (?)
- 我的名字是______。
- ______ aran kui. ( .)
- 很高兴认识你。
- Sayu kenep deng pepsuk dahim. ()
- 请。
- Tulung. ()
- 谢谢。
- Trimak kasih/Sayu kenep men ikak/ikam lim/kelo. ()
- 不客气。
- Sayu kenep ka mn ika lahuh. ()
- 是的。
- Ie. ()
- 不。
- Nusik/Usik. ()
- Excuse me. (请求原谅)
- Akei asi. ()
- 我很抱歉。
- Akei asi kui. ()
- 再见
- Pepsuk la'an. ()
- 再见(非正式)
- Bai. ()
- 我不会说卡扬语[说得不好]。
- Nusi kui jam/haman duan dahun Kayan[lan-lan ]. ([ ])
- 你说英语吗?
- Jam ika' duan dahun urang puti du? (?)
- 这里有人会说英语吗?
- Tek hi hi hak inih jam duan dahun urang puti du? (?)
- 救命!
- 救命! (!)
- 小心!
- 小心! (!)
- 早上好。
- Selamet jehima.
- 晚上好。
- Selamet ngedau.
- Good night.
- Selamet malem.
- 晚安(睡觉时说)
- Selamet malem.
- 我不明白。
- Nusi kui jam.
- 厕所在哪里?
- Ha' hino' jaben du? (?)
麻烦
[]- 离开我。
- Meng kasau akui. (...)
- 滚开!
- Lap im! (“…”)
- 别碰我!
- Meng gem akui! (...)
- 我要叫警察。
- Akui seng bara pulis anih. (...)
- 警察!
- 警察! (...)
- 救命!
- 救命! (“…”)
- Stop! Rapist!
- Meng lap! Kelunan buling ketamak! (“…”)
- 站住!小偷!
- Meng lap! Kelunan nakau! (...)
- 我需要你的帮助。
- Akui pelu lan ikak tulung akui. (...)
- 这是紧急情况。
- Hen dekaya anih..mesti salet. (...)
- 我迷路了。
- Lingok kui. (...)
- 我丢了我的包。
- Padek beg kui. (...)
- 我丢了我的钱包。
- Padek beg sin kui. (...)
- 我病了。
- Perah kui. (...)
- 我头晕。
- Perah kahung kui. (“…”)
- 我受伤了。
- Ga' kui. (...)
- 我在流血。
- Daha kui. (“…”)
- I need to see a doctor.
- Akui pelu jupak duktun. (...)
- 我能用你的电话吗?
- Deng akui pakei/pijam telifon ika' ya? (...)
数字
[]- 0
- Kusung
- 1
- Ji
- 2
- Duak
- 3
- Telok
- 4
- Pat
- 5
- Limak
- 6
- Nem
- 7
- Tusu
- 8
- Sayak
- 9
- Pitan
- 10
- Pulu
- 11
- Puli ji
- 12
- Pulu duak
- 13
- Pulu telok
- 100
- Ji atuh
- 110
- Ji atuh pulu
- 111
- Ji atuh pulu ji
- 1,000
- Ji libuk
- 10,000
- Pulu libuk
- 11,000
- Pulu ji libuk
- 100,000
- Ji atuh libuk
- 1,000,000
- Ji juta
- 10,000,000
- Pulu juta
- 100,000,000
- Ji atuh juta
- 1,000,000,000
- Ji biliun / Ji libuk juta
- number _____ (汽车、巴士、房屋等)
- (kelita', bes,uma) lubun _____ (...)
- half
- ji hunang (...)
- less
- kurang (...)
- more
- lebih (...)
- 大约(或多或少)
- lebih kurang
enweta puku ijeri (E-nwe-taa poo-koo SEE-JAY-REE)
[]- 现在
- kerei nih (...)
- 稍后
- na'a (...)
- 之前
- em pian (...)
- after
- uh / uh anih (...)
- 早上
- jehima
- 下午
- belua dau
- 晚上
- levi
- 夜晚
- malem
时钟时间
[]- one o'clock AM
- pukun ji jehima (...)
- two o'clock AM
- pukun dua' jehima (...)
- 中午
- belua dau (...)
- 下午一点
- pukun ji levi (...)
- 下午两点
- pukun dua' levi (...)
- 午夜
- belua malem (...)
时长
[]- _____ second(s)
- _____ siken (SEE-khen)
- _____ minute(s)
- _____ minit (MI-nit)
- _____ hour(s)
- _____ jam (jahm)
- _____ day(s)
- _____ dau (DHAW)
- _____ week(s)
- _____ migu (MEE-goo)
- _____ month(s)
- _____ bulan (BOO-lahn)
- _____ year(s)
- _____ duman (dhu-MAHN)
- _____ 小时 和 _____ 分钟
- 如果分钟是数字,则为 _____jam _____ minit。如果分钟表示为小时的几分之一,例如两个半小时:dua jam ji unang。
Áfọ̀ (AH-fore)
[]- 对应西方
- dau anih (...)
- 昨天
- dahlem
- the day before yesterday
- dahlem dahlem dih / dau em pian men dahlem dih
- 明天
- jima
- the day after tomorrow
- jima jima / jima atih / dua' dau la'an
- 今天之后的第三天
- telo dau la'an
- 本周
- migu anih
- 上周
- migu areh
- 下周
- migu atih
- []
- Dau Migu / Dau Tusu
- 星期一
- Dau Ji
- 星期二
- Dau Dua'
- 星期三
- Dau Telo'
- 星期四
- Dau Pat
- 周六和银行假日
- Dau Lima'
- 星期六
- Dau Nem
月份
[]- 一月
- Bulan Ji
- 二月
- Bulan Dua'
- 三月
- Bulan Telo'
- 四月
- Bulan Pat
- 五月
- Bulan Lima'
- 六月
- Bulan Nem
- 七月
- Bulan Tusu
- August
- Bulan Saya'
- 九月
- Bulan Pitan
- 十月
- Bulan Pulu
- 十一月
- Bulan Pulu Ji
- 十二月
- Bulan Pulu Dua'
Writing time and date
[]书写时间
[]- 1.00
- pukun ji
- 1.01
- pukun ji ,ji minit
- 1.15
- pukun ji ,pulu lima minit
- 1.20
- pukun ji ,dua' pulu minit
- 1.30
- pukun ji ji unang / pukun ji telo' pulu minit
- 1.40
- pukun ji pat pulu minit
- 1.45
- pukun ji pat pulu lima' minit / Pulu lima' minit jeleng pukun dua'
- 与马来语一样,小时是从零到12。所以下午6点写成6.00PM。
日期
[]首先应该写日,然后是月,最后是年,如马来语所示。
- September 3rd 1986
- 3hb September 1986 : 03/09/1986 ; 3/9/1986
Colors
[]卡扬语的颜色名称有限。例如,“Nyemit”一词可以表示蓝色、黄色或绿色。
- 黑色
- pitem ()
- 白色
- puti (POO-te)
- 红色
- bela ()
- 蓝色
- nyemit lagit ()
- 黄色
- nyemit ()
- 绿色
- nyemit uro' ()
- 橙色
- urin ()
- 紫色
- nyemit uvek lan / papel ()
- 棕色
- lah tana ()
Transportation
[]Bus and train
[]- 一张去 _____ 的票多少钱?
- Kuri legah tiket tei ha' _____? ()
- 我想买一张去_____的票。
- Akui ngenep bele' ji tiket tei ha' _____. ()
- Where does this car/bus go?
- Kelita' / Bes anih tei ha' ino' du? ()
- Where is the car/bus to _____?
- Ha' ino' kui deng ala kelita'/bes tei ha' _____ du? (...)
- Does this car/bus stop in _____?
- Tren/bes anih ngeta' ha'_____ du? (...)
- What time does the car/bus leave for _____?
- Pukun kuri kelita'/bes anih leka' tei ha' _____ du? (...)
- When will this car/bus arrive in _____?
- Pukun kuri kelita' / bes anih ateng ha' _____ du? (...)
请务必小心并与您的出租车司机明确沟通。他们有按照公里数收费的固定费率(没有计价器)。如果您与朋友分摊出租车费用,请清楚说明您将到达的目的地将收取多少“服务”(number of services)、多少人、多少个停靠点以及最终价格。如果您的朋友需要在您之前下车或在另一个地点下车,那么价格将与你们都前往同一地点不同。“服务”被定义为从起点到请求的停靠点。
[]- How do I get to _____ ?
- Nuno seng tei ha'_____ ? (...)
- ...the bus station?
- ...padang bes?
- ...the airport?
- ...padang bilun? (...)
- ...downtown?
- ...pasen? (...)
- ...______ house
- ... uma ________ ? (...)
- Where are there a lot of...
- Ha' ino' te' kahum... (...)
- ...hotels?
- ...hutil / ngavan melo'? (...)
- ...restaurants?
- ...kedei kuman? (...)
- ...sites to see?
- ...ngavan aleng sayu en lawat / nyineng / tei? (...)
- 请在地图上指给我看。
- Nujo' men akui ha' kelatet anih. ()
- 街道
- alan (...)
- Turn left.
- Tei pedah ta'o. (...)
- Turn right.
- Tei pedah hulei. (...)
- 左
- ta'o (...)
- 右
- hulei (...)
- straight ahead
- tutau (...)
- towards the _____
- jeleng _____ (...)
- past the _____
- lipes _____ (...)
- before the _____
- em pian _____ (...)
- Watch for the _____.
- Nyineng _____. (...)
- intersection
- sipang (...)
出租车
[]住宿
[]货币
[]Sin (二)
用餐
[]eat=kuman